Toegang tot Defensie voor Zuid-Hollandse innovatieve bedrijven

Donderdag 24 april 2025 hebben de ministeries van Defensie en Economische Zaken, de provincie Zuid-Holland, InnovationQuarter en de Economic Board Zuid-Holland een intentieverklaring ondertekend waarmee zij een nieuwe, structurele samenwerking bekrachtigen. Het doel van deze samenwerking is om Zuid-Hollandse bedrijven en innovaties sneller te verbinden aan de actuele vraagstukken rondom veiligheid en defensie.  

De regionale samenwerking krijgt onder andere vorm via de MINDbases van Defensie. De eerste in Zuid-Holland bevindt zich op de RDM Campus in de Rotterdamse haven. Vandaag wordt daar voor provincie Zuid-Holland een tweede locatie aan toegevoegd bij YES!Delft op de TU Delft Campus. De MINDbases zijn de ontmoetingsplek voor startups en mkb’ers met innovatieve oplossingen die ook voor Defensie van waarde kunnen zijn. Zo worden Zuid-Hollandse innovaties gekoppeld aan concrete vragen vanuit Defensie, zodat producten snel kunnen worden getest, verbeterd en ingezet.

Zuid-Hollandse kennis en innovaties dragen bij aan Nederlandse en Europese veiligheid
Om de veiligheid en autonomie van Nederland en Europa te kunnen waarborgen, is het van belang dat het ministerie van Defensie toegang heeft tot de beste kennis en technologie die Nederland te bieden heeft. De intensieve kenniseconomie van Zuid-Holland heeft tal van innovatieve mkb-bedrijven, startups, scale-ups, multinationals en kennisinstellingen. Maar nog niet alle bedrijven en instellingen met relevante oplossingen weten hun weg richting Defensie te vinden. Met die uitdaging gaat de Zuid-Hollandse samenwerking aan de slag.  

De provincie Zuid-Holland werkt aan het versterken van de regionale innovatieclusters. Campussen en proeftuinen worden daarvoor ondersteund, bijvoorbeeld met de komst van nieuwe testfaciliteiten. Op de MINDbases in Zuid-Holland werkt Defensie nauw samen met InnovationQuarter, de regionale ontwikkelingsmaatschappij voor Zuid-Holland. Zij investeren in startups en scale-ups, ondersteunen bij matchmaking en ontwikkeling van innovatieprojecten. Ook helpt InnovationQuarter bedrijven om de stap naar buitenlandse markten te maken. De Economic Board Zuid-Holland ondersteunt de samenwerking met haar brede bestuurlijke netwerk van Zuid-Hollandse bedrijven, onderwijsinstellingen en overheden.

Sterke sectoren
Zuid-Holland is een logische regio voor het ministerie van Defensie om de samenwerking mee aan te gaan: in Zuid-Holland is een kwart van de traditionele defensie-industrie gevestigd. Breder bekeken heeft Zuid-Holland de grootste concentratie innovatieve bedrijven en kennisinstellingen. Dit zie je terug rondom de grootste haven van Europa in Rotterdam, de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA in Noordwijk en toonaangevende nieuwe ontwikkelingen vanuit de universiteiten en hogescholen. De samenwerking richt zich in het bijzonder op vijf technologische focusgebieden die ook voor Defensie relevant zijn: de maritieme industrie, ruimtevaarttechnologie, cyber & kwantumtechnologie, sensoren & radarsystemen en onbemenste systemen & kunstmatige intelligentie. 

Meindert Stolk, gedeputeerde Economie & Innovatie van de provincie Zuid-Holland:

“In Zuid-Holland hebben we Defensie ontzettend veel te bieden. Daarom gaan we binnen de vijf focusgebieden gezamenlijk aan de slag om onze bedrijven en kennisinstellingen beter te positioneren en onze innovatieclusters te versterken. We zijn ervan overtuigd dat we de extra investeringen in onze regio niet alleen kunnen benutten om technologieën door te ontwikkelen en innovaties sneller naar de markt te krijgen, maar ook om onze bijdragen te leveren aan de veiligheid en autonomie van Nederland en Europa.”

Dual-use innovaties
Sommige innovaties reiken verder dan de toepassingen waarvoor ze oorspronkelijk zijn bedacht. ‘Dual-use’ is de term die wordt gebruikt voor producten en diensten die zowel voor civiele toepassingen als voor Defensie interessant zijn. Denk bijvoorbeeld aan technologieën om veilig wereldwijd te communiceren, onder water stroomkabels te inspecteren of om een gevaarlijk terrein snel in kaart te brengen. De Zuid-Hollandse samenwerking helpt bedrijven deze potentie te ontdekken en samen met Defensie de vertaalslag te maken.  

Een concreet voorbeeld is het Delftse bedrijf Lobster Robotics, gespecialiseerd in autonome (zelfbesturende) onderwaterdrones voor inspecties en monitoring. Hun technologie wordt toegepast voor natuurbescherming en de bouw van windparken op zee. Maar de technologie blijkt ook van grote waarde om informatie in te winnen over bedreigingen van kritieke infrastructuur onder water, zoals pijpleidingen en internet- en stroomkabels.

Innovatieve bedrijven in Zuid-Holland die willen verkennen wat hun technologie kan betekenen voor defensie-uitdagingen, kunnen contact opnemen met de MINDbases in Rotterdam en Delft. Deze regionale aanpak in Zuid-Holland past binnen de bredere nationale strategie ‘NLD-Regio’ van het ministerie van Defensie, die inzet op samenwerking met innovatieve regio’s. Zuid-Holland voegt zich hiermee bij eerdere succesvolle regionale initiatieven zoals Brainport Eindhoven en Brightlands Limburg, waarmee een landelijk netwerk van innovatieclusters ontstaat. Soortgelijke MINDbases zijn ook actief in Eindhoven, Groningen, Enschede en Geleen. MIND staat voor Military Innovation by Doing. 

 Met de ondertekening van een intentieverklaring op donderdag 24 april leggen het Rijk en de regio de basis voor een gezamenlijke aanpak. Hierbij krijgt Defensie toegang tot technologie en expertise uit de regio en innovatieve bedrijven worden ondersteund bij het verkennen van dual-use toepassingen.