“We hebben de komende jaren niet minder, maar méér kenniswerkers nodig”
Op de EBZ-Voorjaarsbijeenkomst 2025 hield keynote speaker Dirk De Bilde, CEO Siemens Nederland, een vlammend betoog over de noodzaak van internationaal talent. Met de omslag van ‘klassiek’ ingenieurswerk naar een digitale omgeving zijn er in de technische sector veel kenniswerkers met een specifiek talent nodig. EBZ-voorzitter Femke Brenninkmeijer vertelde over hoe we dit IN Zuid-Holland aanpakken met de ecosystemen rondom onderwijsinstellingen, waar bedrijven kunnen aansluiten. Haar verhaal sloot naadloos aan bij het welkomstwoord van Bouke Arends, burgemeester van gemeente Westland, die de genodigden welkom heette in het World Horti Center, het hart van de glastuinbouw.
Netwerk van triple helix
Op deze netwerkbijeenkomst met het thema Internationaal Talent waren zo’n zeventig bestuurders uit de overheid, kennisinstellingen en bedrijven – de zogenaamde ‘triple helix’ – aanwezig. Burgemeester Arends gaf in zijn welkomstwoord aan waar het belang én de uitdagingen van het Westland liggen. Want als een van de meest innovatieve en krachtige economische clusters van Nederland is de tuinbouw van wereldbelang. De vindingen van de Nederlandse tuinbouwsector maken lokale productie overal ter wereld mogelijk. Zo wordt betaalbaar en gezond voedsel toegankelijk voor tientallen miljoenen mensen. De uitdaging ligt hier onder andere in het aantrekken van geschoolde mensen, praktisch én steeds meer technisch.
Femke Brenninkmeijer heette namens de EBZ iedereen welkom op deze voor de EBZ symbolische locatie: het World Horti Center is de plek waar bedrijfsleven, onderwijs en overheid bij elkaar komen. Ze verhaalde over de inspiratie die ze opdeed op haar reis in India. Daar vliegen ze de innovatie aan met ‘Jugaad’: voor alles is een oplossing. Het kent vier basisprincipes:
- Probeer van een probleem een kans te maken
- Houd het eenvoudig
- Doe meer met minder
- Leer om te improviseren
Deze principes neemt ook de EBZ mee in het Versnellingsprogramma Zuid-Holland. In dit programma onder de GroeiAgenda Zuid-Holland uit 2021 maken we nieuwe investeringskansen inzichtelijk en halen we hernieuwd commitment op bij onze partners. Wat Femke verder is opgevallen in de eerste maanden als EBZ-voorzitter is de sterke regionale onderwijsstructuur, met gedreven bestuurders die samenwerken.
Dit illustreert hoe de onderwijsinstellingen als ecosysteem functioneren in de regio en zo een hele sterke onderwijs- en kennisinfrastructuur creëren waarop het bedrijfsleven, groot en klein, kan aansluiten. Dit past perfect in de jugaad-benadering: overheid en bedrijfsleven werken samen en delen voorzieningen, waardoor de maatschappelijke impact hoog is.
Femke: “Ook al zorgt het kabinet voor onzekerheid, in Zuid-Holland gaan we door door slim te handelen. We gaan ons goud verzilveren!”
Eerlijke discussie
Als laatste gaf Dirk De Bilde, CEO van Siemens Nederland, een inkijk over hoe zij omgaan met de uitdagingen die de arbeidsmarkt op dit moment biedt. Door de digitalisering veranderen de vereisten aan personeel. Technisch geschoolde mensen zijn steeds belangrijker geworden. En die worden ook gezocht op internationaal niveau. Er werken nu mensen van zo’n vijftig verschillende nationaliteiten.
“We ervaren telkens weer dat het geen fabeltje is dat meer diverse teams beter presteren. Onze buitenlandse medewerkers brengen nieuwe perspectieven mee. Ze plaatsen vraagtekens bij waar we zelf zonder nadenken aan voorbijlopen. Zo houden ze ons scherp.”
Maar Siemens is geen pleitbezorger voor het onbeperkt aantrekken van buitenlands talent. De discussie hierover moet eerlijk, kritisch en genuanceerd worden gevoerd. Met aandacht voor de keerzijde die arbeidsmigratie heeft, bijvoorbeeld op de woningmarkt en voor de sociale cohesie.
Bij Siemens stellen ze altijd de vraag: waarom hebben we deze mensen nodig? Op hun twee kerndomeinen – industriële automatisering en gebouwentechniek – zijn technische kenniswerkers met een specifiek profiel onontbeerlijk. Als bedrijf neemt Siemens zijn verantwoordelijkheid, met oog voor de maatschappelijke impact. Ze trekken niet zomaar personeel uit het buitenland aan; ze werken met functieprofielen met een specifieke ‘deskundigheidsvereiste’, die een meerwaarde voor de Nederlandse economie opleveren.
foto’s: Thierry Schut
Verantwoordelijkheid
Om aantrekkelijk te blijven voor internationaal talent als woon- en werkland moeten we samen de handschoen oppakken. En dat gaat over investeringen in taalonderwijs, integratie, om de sociale landing van mensen te verbeteren. De Bilde roept op om alert te blijven op de maatschappelijke impact van de komst van kennismigranten en ervoor te zorgen dat de samenleving de meerwaarde van hun aanwezigheid ziet en voelt.
De echte wereld is steeds meer verbonden met de digitale wereld. Siemens gaat structureel met scholen en overheid strategisch vooruitkijken. Samen zorgen ze dat het onderwijs inhoudelijk up-to-date blijft. Zo blijft de technische industrie duurzaam innovatief en kan Nederland haar positie als technologieland verstevigen.
De EBZ heeft volop aandacht voor het aantrekken en behouden van internationaal talent. Want als studenten over de grenzen heen leren en gaan werken, zullen ook de diplomatieke banden versterken in een wereld die steeds meer met elkaar verbonden is. Als we willen dat Nederland aantrekkelijk blijft voor nationale en internationale bedrijven en haar innovatiekracht behoudt, moeten we af van het kortetermijndenken en investeren in structurele oplossingen. De Tweede Kamer heeft in ieder geval onze boodschap gehoord en de verplichte Taaltoets Anderstalig Onderwijs uit haar plannen geschrapt.
