Technologische industrie in Zuid-Holland op weg naar verdubbeling in 2030  

,

De ActieAgenda Technologische Industrie Zuid-Holland is geactualiseerd met meer focus op specifieke waardeketens voor de snelgroeiende sector. De Economic Board Zuid-Holland (EBZ), Hi Delta en InnovationQuarter hebben de geformuleerde acties aangescherpt vanwege de huidige ontwikkelingen in de economie en de technologische industrie.

Het doel blijft aantoonbare meerwaarde voor de regionale en nationale economie tegen 2030. De inzet is Zuid-Hollandse sleutelposities binnen nieuwe waardeketens en een verhoging van de arbeidsproductiviteit. Hierdoor verdubbelt de omzet, waarbij 30.000 extra banen ontstaan in 2030 ten opzichte van 2020.

ActieAgenda in 2025
De geactualiseerde ActieAgenda  bouwt voort op de vier actielijnen uit de eerste editie uit 2021: 

  • Nieuwe waardeketens: Een gerichte focus op drie nieuwe waardeketens, met een link naar de Nationale Technologie Strategie. Dit zijn de ketens Quantumtechnologie en Lasersatellietcommunicatie, Cognitieve Robotica en Energietechnologie. Deze drie waardeketens hebben afzetmarkten in sectoren als maritiem, ruimtevaart, tuinbouw en defensie en veiligheid.   
  • Digitaal verbinden: Verdere digitalisering van de technologische industrie met ondersteuning van onder andere het Digitalzh-programma. Daarnaast de toepassing van AI en cybersecurity-oplossingen en het stimuleren van digitaal samenwerken in de keten.   
  • Talent aantrekken en vasthouden: Vergroten van de instroom in technisch onderwijs en versterken van om-, bij- en herscholing van werknemers. De samenwerking met de Human Capital Agenda Zuid-Holland is hiervoor een succesvolle formule gebleken, met de Techniek Coalitie Zuid-Holland als voorbeeld. Andere voorbeelden vanuit de Human Capital Agenda zijn Beethoven Zuid-Holland en WE-IT.  
  • Samen sterker: Het versterken van het regionale netwerk en het positioneren van Zuid-Holland als toonaangevend technologiecluster in Nederland en daarbuiten.  

De Economic Board Zuid-Holland (EBZ), Hi Delta en InnovationQuarter hebben de vernieuwde ActieAgenda gepresenteerd tijdens Zuid-Hollands Industrie Event (ZIE) 2025 in de Van Nelle Fabriek in Rotterdam. ZIE is het jaarlijkse industrie-evenement van Mikrocentrum en Hi Delta, een van de grondleggers van de ActieAgenda.   

vlnr: Arie van Andel, voorzitter Taskforce Technologische industrie, Ingrid Romijn, Kees Boshuijer, Stephan Rutten

 Ingrid Romijn, CEO en co-founder Q*Bird: “Supermotiverend dat quantum een focusthema is in de ActieAgenda voor de Technologische industrie. De potentiële impact van quantumtechnologie is enorm.”  

Kees Boshuijer, COO en co-founder Kalpana Systems: “De energietransitie is de sleutel tot een duurzame toekomst. Zuid-Holland heeft daarvoor alles in huis: universiteiten, industrie en de haven van Rotterdam. Hier gaat het gebeuren.”

 Stephan Rutten, CEO en co-founder Lobster Robotics: “Nederland heeft een sterke positie in de maritieme wereld én in de hightech. Op dat snijvlak liggen enorme kansen, bijvoorbeeld in robots en drones.”  

 

Een industrie in versnelling 
De technologische industrie heeft de potentie om de economische motor van Zuid-Holland te worden. Er ligt een stevig fundament met ruim 6.600 bedrijven, een groot kenniscluster van universiteiten, hogescholen en mbo-instellingen en een zeer ondernemende regio met diverse sterke innovatie-hotspots. Daarbij wordt nauw opgetrokken met de Human Capital Agenda Zuid-Holland.   

In de eerste periode van de ActieAgenda (2021-2024) groeide de omzet sneller dan verwacht. In 2023 bedroeg de omzet ruim €56 mld. Ook het aantal werknemers groeide flink, van 110.000 in 2020 naar ruim 123.000 FTE.  

De ambitie blijft onverminderd groot: een verdubbeling van de omzet van de technologische industrie van € 40 mld in 2020 naar € 80 mld in 2030, waarbij 30.000 extra banen ontstaan. Er wordt gewerkt aan maatschappelijke transities zoals de energietransitie en digitalisering, maar ook aan meer productiezekerheid en strategische autonomie.   

 

VorigeVolgende
123456

Doe mee aan de technologische toekomst van Zuid-Holland 
De vernieuwde versie van de ActieAgenda Technologische Industrie Zuid-Holland is nu beschikbaar. Deze agenda is een verdere uitwerking van de Groeiagenda Zuid-Holland. Wilt u bijdragen aan de economische en technologische toekomst van de regio? Of wilt u contact opnemen met de taskforce? Wij nodigen u uit om contact op te nemen met Michael Kunst, Anton Duisterwinkel of Boris Gorkovoi.   

De digitale kracht van Zuid-Holland: focus op veiligheid

, ,

De leden van de Economic Board Zuid-Holland kwamen bij elkaar op de HSD Campus, het nationale innovatiecentrum van het veiligheidscluster in Den Haag. Een passende locatie, want een van de twee onderwerpen van deze meeting was Digitalisering in Zuid-Holland met cybersecurity als grote uitdaging.

 

Joris den Bruinen, directeur Security Delta (HSD) en lid van de EBZ taskforce Digitale Economie, nam ons als inleiding mee in de plek waar we te gast waren. Al meer dan tien jaar bestaat dit nationale cluster met meer dan 300 partners in triple helix-verband van overheden, bedrijven en kennisinstellingen. De vestiging op de HSD Campus past perfect in Den Haag, als internationale stad van Vrede en Recht. De bedrijven op de campus leveren diensten en producten die de digitale veiligheid op hoger niveau brengen. Dit dient twee kanten van dezelfde medaille: veiligheid en economie versterken elkaar. HSD biedt toegang tot kennis, kapitaal, (internationale) markt en talent en realiseert innovaties, zoals de cyberweerbaarheidscentra in Zuid-Holland.

 

 

Digitale prioriteiten
De roep om digitalisering is op bijna alle gebieden in Zuid-Holland te horen. Het is van belang om ons te gaan richten op specifieke onderwerpen. Je kunt innoveren mét IT of innoveren in IT. De taskforce Digitale Economie heeft zich afgevraagd: waar zit de kracht van de regio? Maarten Tossings, COO van TNO en voorzitter van de taskforce, licht drie prioritaire onderwerpen toe, waarop de taskforce een aanjagende, verbindende of monitorende rol verwacht te spelen.

AI-gegenereerd plaatje met Digital TransformationAI-gegenereerd plaatje met Smart GridsAI-gegenereerd plaatje met House of CyberAI-gegenereerd plaatje met AI

* afbeeldingen door AI gegenereerd

Als eerste zijn er kansen en bedreigingen rondom cyberveilige smartgrids en energieketens. Data uit de grids kan worden benut voor betere afstemming van vraag en aanbod. Dit is een manier om de energietransitie te versnellen en netcongestie te verhelpen. Tegelijkertijd kunnen smartgrids kwetsbaar zijn. Dit initiatief voorziet erin cyberveiligheid direct mee te nemen in het ontwerp. Zuid-Holland heeft hiervoor een unieke kennis en business positie. Er is een ‘consortium of the doing’ in opbouw. De leden van de EBZ herkennen en erkennen het belang van dit vraagstuk. Ze vinden de aanpak van dit initiatief vanuit de taskforce belangrijk; ook vanwege de support en samenwerking met de taskforce Energietransitie van de EBZ. Als aandachtspunt werd meegegeven om goed de kaders van de aanpak te formuleren en de toegevoegde waarde op bestaande projecten te bezien.

Een ander project is het House of Cyber. Het landschap rondom cyberveiligheid is versnipperd. Door de verhuizing van enkele nationale overheidspartijen op het gebied van cyberveiligheid naar een nieuwe locatie in Den Haag doet zich een kans voor om cybergerelateerde organisaties te bundelen in een nieuw ecosysteem. Een dergelijke triple helix-samenwerking creëert synergie voor de betrokken partijen, waarmee de implementatie van cybersecurity kan worden versneld. Een aandachtspunt dat werd besproken is het betrekken van het brede mkb in hun cyberweerbaarheid.

Als laatste speerpunt is AI benoemd. Iedereen is hier op een of andere manier mee bezig. De taskforce wil graag de verschillende richtlijnen die ieder voor zichzelf aan het opstellen is, bij elkaar brengen. Zo ontstaat er een generieke set van de beste richtlijnen. Hiermee kan iedereen op een veilige manier AI in hun bedrijfsvoering verder ontwikkelen, in het bijzonder mkb’ers.

Boardleden van de EBZ in vergadering

Cybersecurity in de haven
De wereld en ook de haven worden steeds digitaler. Daarmee neemt de kwetsbaarheid ook toe. Inzoomend op eerder genoemd spoor van Cybersecurity gaf EBZ-lid Boudewijn Siemons, CEO van Havenbedrijf Rotterdam, een inkijkje wat er speelt in de haven.

“Een cyberoorlog is al lang gaande. De volgende fase is sabotage, dat zie je al in bijvoorbeeld de Baltische zee. Daarom zijn we in de haven gezamenlijk aan de slag voor de cyberveiligheid. We pakken dit aan als een bokser: we moeten klappen kunnen afweren en incasseren. Daarnaast moeten we veerkracht en ook herstellend vermogen opbouwen.”

Met onder ander TNO, het ministerie van defensie en de inlichtingendienst is het Havenbedrijf in gesprek over het cyberdomein van de haven. Ze moet momenteel als enige bedrijf verplicht aan cyberweerbaarheid voldoen. Stichting FERM is opgericht om van de 3.000 bedrijven in de haven ook bij de kleinere bedrijven de weerbaarheid op orde te krijgen. De grote bedrijven zetten al budget en tijd in om hieraan te werken. Met de havens in Hamburg en Antwerpen en met Interpol blijft het Havenbedrijf Rotterdam in gesprek om oplossingen te bedenken op steeds nieuwe ontwikkelingen. Want de cybercriminelen worden steeds slimmer, groter en professioneler.

Regionale samenwerking Defensie en Weerbaarheid

Het ministerie van Defensie zoekt structurele samenwerking met de regio’s via de provincies en de regionale ontwikkelingsmaatschappijen. De provincie Zuid-Holland heeft samen met InnovationQuarter de taak opgepakt om innovatieve ecosystemen in kaart te brengen. Zuid-Holland blijkt uit te blinken in de nationale defensiegerelateerde industrie. Vanuit Zuid-Holland kunnen vijf clusters een bijdrage leveren: maritiem; ruimtevaart; cyber & quantum; onbemenste systemen & AI; en radar & sensoren. De provincie zet in op de zogenaamde ‘dual-use’ industrie, bestaande producten die ook voor defensie ingezet zouden kunnen worden. Denk bijvoorbeeld aan drones, die in Oekraïne een militaire functie hebben gekregen. Juist in bestaande sectoren, zoals luchtvaart en ruimtevaart, zit veel potentie om samen te werken met Defensie. Hierbij is de uitdaging om vooral de startups die dual-use producten maken in het zicht te krijgen.

Ton Jonker, directeur Economie bij de Provincie Zuid-Holland, gaf aan dat uit de verkenning van Berenschot bleek dat 25% van de defensie-gerelateerde industrie in Zuid-Holland zit. Specifiek in het dual-use domein liggen kansen om meer voor Defensie te kunnen betekenen. Samen met de EBZ, InnovationQuarter, het ministerie van Defensie en het ministerie van Economische Zaken wordt in april innovatiehub MINDbase geopend: een fysieke locatie waar vraag en aanbod bij elkaar komt. Boudewijn Siemons roept op om juist niet te beperken tot dual-use in deze tijd, maar ook in te zetten op de ontwikkeling van defensietechnologie.

Chris van Voorden van InnovationQuarter gaf aan dat er met de industrie verdere afspraken moeten worden gemaakt. De Zuid-Hollandse universiteiten (Leiden, Delft en Erasmus) hebben een specifieke uitdaging op weerbaarheid en defensie. Ze helpen Nederland de hybride en militaire dreigingen te weerstaan, met hun relevante kennis en kunde. Ze werken al veel met partners in de regio en zijn onderdeel van (regionale) innovatieve ecosystemen. Ze hebben rekening te houden met verschillende perspectieven in de samenleving die goed moeten worden meegewogen.

Concluderend, als Economic Board Zuid-Holland kunnen we laten zien wat we in Zuid-Holland als innovatieve regio aan relevante oplossingen hebben voor de dreigingen die op ons afkomen. We hebben veel te bieden op het gebied van defensie, veiligheid en weerbaarheid. De NAVO-top op 24 en 25 juni is hierbij een mooie mijlpaal.

Op bezoek bij nieuw lid Roland van Vliet van Nearfield Instruments

, ,

Maandag 17 maart ontving ons kersverse EBZ-lid Roland van Vliet van Nearfield Instruments Femke Brenninkmeijer en Ferrie Förster voor een kennismaking met het bedrijf. Nearfield is een van de snelst groeiende hightech bedrijven van Zuid-Holland. Roland heeft uitgelegd hoe Nearfield in 2016 is ontstaan als spin-off van TNO. Indrukwekkend om te horen welke stappen dit bedrijf heeft gezet om te komen waar het vandaag de dag staat. Vervolgens liet Roland hun state-of-the-art cleanrooms zien, waar hun 𝗶𝗻𝗻𝗼𝘃𝗮𝘁𝗶𝗲𝘃𝗲 𝘀𝗰𝗮𝗻𝗻𝗶𝗻𝗴 𝗽𝗿𝗼𝗯𝗲 𝗺𝗶𝗰𝗿𝗼𝘀𝗰𝗼𝗽𝘆-apparaten voor de halfgeleiderindustrie worden gerealiseerd.

Roland: “Een idee in de deeptech van concept naar product brengen, vergt zeker tien jaar en honderden miljoenen. Maar het vereist ook uitgebreide en nauwe 𝘀𝗮𝗺𝗲𝗻𝘄𝗲𝗿𝗸𝗶𝗻𝗴𝗲𝗻 met vele partijen, zowel op gebied van onderzoek alsook op gebied van het maken. Dat doen we door heel Nederland en over de hele wereld. Binnen Zuid-Holland is de Leidse instrumentmakers School hierin een mooi voorbeeld, daar werken we veel mee samen.”

Opgericht in 2016 is Nearfield gegroeid naar momenteel 250 werknemers. Ze verwachten binnen vijf jaar wéér te zijn verdubbeld. Bij het bedrijf, waarvan het hoofdkantoor is gevestigd in Rotterdam, werken zo’n 30 à 35 nationaliteiten. Roland: “Alles staat en valt met mensen. Het huidige sentiment over 𝗶𝗻𝘁𝗲𝗿𝗻𝗮𝘁𝗶𝗼𝗻𝗮𝗮𝗹 𝘁𝗮𝗹𝗲𝗻𝘁 is niet goed. Willen wij verder kunnen groeien in Nederland dan hebben we internationaal talent keihard nodig.”

Daarnaast heeft Nearfield als elk Nederlands bedrijf ook last van het ongelijke speelveld in Europa en in de wereld qua vestigingsklimaat. Roland: “Er is gelukkig veel aandacht voor startups, maar er moet 𝗺𝗲𝗲𝗿 𝗮𝗮𝗻𝗱𝗮𝗰𝗵𝘁 𝗻𝗮𝗮𝗿 𝘀𝗰𝗮𝗹𝗲-𝘂𝗽𝘀, ondersteuning in de kapitaalsbehoefte maar ook in het vinden van ruimte om te groeien, zowel in fysieke als in procedurele zin. Een belangrijk aandachtspunt is ook dat er in Nederland moeilijk snelheid kan worden gemaakt door de stroperige regelgeving.”

Femke Brenninkmeijer: “Nearfield Instruments is een toonaangevend bedrijf in Zuid-Holland. We zijn blij dat Roland lid is geworden van de EBZ en ook in de EBZ zijn waardevolle kennis en expertise uit zijn praktijk kan inzetten om het vestigingsklimaat in Zuid-Holland te versterken. Nearfield heeft als scale-up unieke uitdagingen die we in Zuid-Holland in samenwerking met de overheid, bedrijven en kennisinstellingen aan kunnen gaan.”

Nieuwe waardeketens en talentontwikkeling centraal

,

De technologische industrie speelt een sleutelrol in de economie van Zuid-Holland. Niet alleen neemt het aandeel van deze sector in het regionaal verdienvermogen consistent toe, ook biedt zij werk aan ruim 123.000 werknemers. De EBZ-taskforce Technologische Industrie zet zich in voor het verder versterken van deze sector. Daarom kwamen de leden van de taskforce bijeen op 6 februari aan de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden voor haar jaarlijkse strategiesessie. Thema’s die op de agenda stonden waren de betrokkenheid van mkb’ers bij het Regionaal Versterkingsplan Nationale Technologiestrategie (NTS), de essentiële rol van internationaal talent voor het vestigingsklimaat van deze sector en ontwikkelingen op het gebied van quantum & lasersatellietcommunicatie. 

Groeikansen voor innovatieve mkb’ers
Tijdens de vergadering hebben we gesproken over het traject Regionaal Versterkingsplan Nationale Technologie Strategie (NTS), dat InnovationQuarter namens de gezamenlijke Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) coördineert. In dit traject zijn vijftien unieke waardeketens geïdentificeerd. Een belangrijk aandachtspunt is het aansluiten van innovatieve mkb-bedrijven op deze ketens, waaronder Quantum & Lasersatellietcommunicatie. Zo ontstaan er nieuwe kansen voor duurzame groei en een sterke internationale marktpositie. Het verbinden van de bedrijven aan dit initiatief zal bijvoorbeeld via verschillende bijeenkomsten (specifiek gericht op ketens) gebeuren. Ook de drie ketens die vanuit de ActieAgenda Technologische Industrie worden ondersteund, komen terug in de vijftien geïdentificeerde waardeketens.

 

Internationaal talent speelt sleutelrol
Voor deze vergadering was de taskforce te gast bij de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden. Decaan Jasper Knoester gaf tijdens de bijeenkomst een toelichting op de bijdrage van de faculteit aan bijvoorbeeld kennisontwikkeling en innovatie bij quantumtechnologie, ruimtevaart en complexe instrumentatie. De universiteit, die dit jaar haar 450e verjaardag viert, heeft een rijke geschiedenis in fundamenteel bèta-onderzoek. Ze speelt een vooraanstaande rol in deze domeinen. Samenwerking met het bedrijfsleven is hierbij essentieel. De faculteit zet zich in voor de ontwikkeling van talent, onder andere door stages in relevante sectoren aan te bieden, via samenwerkingen met de Leidse instrumentmakers School (LiS) en door mee te doen in samenwerkingsinitiatieven op quantum- en halfgeleidertechnologie. Daarnaast is de universiteit ook betrokken bij het project Beethoven Zuid-Holland ter versterking van de microchipsector. Tijdens een rondleiding door de Fijnmechanische dienst en Elektronische dienst kwam het technologisch vakmanschap dan ook nadrukkelijk naar voren kwam.

VorigeVolgende
123

De taskforce benadrukt dat ook de beschikbaarheid van internationaal talent een cruciale factor speelt voor innovatie en een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor bedrijven. Bedrijven zien dat internationaal talent makkelijker integreert in een bedrijf wanneer zij ook in Nederland hebben gestudeerd. Een onderwerp dat onder andere door de EBZ hoog op de agenda is gezet.

 

Versterking van Zuid-Hollandse waardeketens
De EBZ Taskforce Technologische Industrie blijft zich inzetten voor de creatie van nieuwe waardeketens met een sterke positie voor Zuid-Holland. De regio beschikt over een unieke combinatie van kennis en bedrijvigheid, wat kansen biedt voor maakbedrijven in waardeketens zoals Quantum & Lasersatellietcommunicatie, Cognitieve Robotica en Energietechnologie. Door gezamenlijk in te zetten op deze ketens, wordt de concurrentiepositie van de technologische industrie verder versterkt. Zuid-Holland heeft de potentie om als belangrijke schakel binnen deze internationale ketens een sleutelpositie in te nemen.

 

 

 

 

 

 

 

 

Crest vergroot het persoonlijk leiderschap in de maritieme sector

We gaan in gesprek met een van onze partners bij de Human Capital Agenda (HCA) over samenwerking en arbeidsmarktinnovatie. Deze keer aan het woord: programmacoördinator Whitney Reemers-Stout van Crest. Crest verzorgt complete programma’s om het persoonlijk leiderschap van medewerkers in de maritieme sector te vergroten. Het is een initiatief van vier maritieme bedrijven. In 2022 tekende Crest een deelakkoord via de Human Capital Agenda (HCA) en ontving daarmee extra financiële steun van de provincie Zuid-Holland. “Driekwart van onze financiering bestaat uit de bijdrage van bedrijven. De financiële bijdrage via de HCA vormt daarop een welkome aanvulling”, vertelt Reemers-Stout.

 

In de maritieme sector werken veel technisch geschoolde medewerkers. Binnen deze bedrijven is behoefte aan trainingen gericht op persoonlijke ontwikkeling. Waar het IQ ruim voldoende ontwikkeld is, is er behoefte aan trainingen om het EQ te versterken: waar ligt je talent? Hoe wil je je verder ontwikkelen? De bedrijven bundelden hun krachten en Crest (voorheen Vijfsluizen Academy) was een feit.

“We zijn werkzaam in een sector met veel tradities. Het is niet makkelijk om die te doorbreken. Vaak werken deze bedrijven samen met gevestigde opleidingspartners. Dan is het wel spannend om met een nieuwe partij in zee te gaan, ook nog eens op dit gebied”, legt Whitney Reemers-Stout uit.

 

Ontwikkelperspectief
Het doel van het deelakkoord was om 380 werkenden een ontwikkelperspectief te bieden en zes werkgevers te ondersteunen hun arbeidskrachten beter in te zetten. Crest biedt daarvoor drie programma’s. Personal leadership is voor de jonge professional. Collaborative leadership is gericht op team leads en medewerkers die met verschillende interne en externe disciplines te maken hebben. En thought leadership is specifiek voor de specialist met ruime werkervaring. De groepen worden begeleid door een facilitator. Met tools, modellen en werkvormen geeft deze de deelnemers richting; vervolgens gaan ze zelf aan de slag.

 

Deelnemer aan het woord
Jeroen Taen werkt zo’n vijf jaar als ingenieur bij Ulstein, een scheepsontwerpbureau in Rotterdam. Via zijn werkgever kwam hij bij Crest terecht, waar hij de training collaborative leadership volgde. “Ik zat vijf jaar bij mijn werkgever in een technische functie en stond voor de vraag: welke kant wil ik op? Het mooie aan de training is dat je zelf kunt inbrengen wat je leervraag is. Het is 20% theorie en 80% praktijk. De facilitator geeft geen advies, maar laat het je zelf ontdekken. Je spreekt ook over persoonlijke onderwerpen, wat zorgt voor een open sfeer. Daarnaast word je aangemoedigd buiten de training met elkaar en andere deelnemers in contact te blijven waardoor Crest meer een mastermind-groep is dan een conventioneel trainingsprogramma.

 

Wat betreft de cijfers: zijn de 380 deelnemers gehaald en zes werkgevers ondersteund? “Bijna!” zegt Whitney. “151 deelnemers hebben een programma van 9 maanden gevolgd en we bereikten 211 medewerkers met onze workshops. Eind 2024 tikken we de 380 wel aan. Inmiddels hebben we dertien werkgevers ondersteund, en in oktober verwelkomden we HEBO en Bonn & Mees als vaste partners. De kracht van Crest ligt in het verbinden van medewerkers binnen de sector, waardoor samenwerking en innovatie worden gestimuleerd. Onze ambitie is om, ook zonder subsidie, een gevestigd collectief te worden en de juiste partners aan ons te binden.”

 

Dit artikel is onderdeel van het Human Capital Agenda jubileum magazine, waarin we nog meer inspirerende gebeurtenissen delen tijdens vijf jaar Human Capital Agenda. Het online magazine lees je hier.

Economic Boards pleiten voor toekomstgericht beleid over internationale studenten

De Nederlandse arbeidsmarkt stevent af op een structureel tekort aan goed opgeleid talent. Tegen 2030 wordt de krapte nog groter en na 2035 dreigt een aanzienlijke teruggang in arbeidspotentieel. Om de concurrentiepositie van Nederland te behouden en economische groei veilig te stellen, moeten we nu investeren in een strategie om internationale studenten aan te trekken en te behouden. Amsterdam Economic Board, Economic Board Zuid-Holland en Economic Board Utrecht hebben daarom een gezamenlijke brief gestuurd aan de minister Eppo Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, minister Beljaarts van Economische Zaken en minister Eddy van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid met een dringende oproep voor een langetermijnbeleid voor het behoud van internationaal arbeidspotentieel ten behoeve van het toekomstig verdienvermogen van Nederland.

 

Internationale studenten als essentiële schakel voor innovatie en economie
Internationale studenten dragen in belangrijke mate bij aan de economie van de toekomst en het concurrentievermogen van Nederland. Ze brengen nieuwe perspectieven, kennis en netwerken en vormen een belangrijke talentenpool voor bedrijven in onder meer techniek, IT en gezondheidszorg – sectoren die nu al kampen met grote personeelstekorten.

“Internationale studenten op onze universiteiten en hogescholen zijn en blijven belangrijk in een tijd van geopolitieke veranderingen. Ze bevorderen niet alleen de economie en het bedrijfsleven door het meenemen van hun kennis, netwerken en innovatie, maar versterkt ook de onderlinge samenwerking tussen landen. Als studenten over de grenzen heen leren en gaan werken, creëert dat meer begrip tussen landen en zullen ook de diplomatieke banden versterken in een wereld die steeds meer met elkaar verbonden is,” zegt Femke Brenninkmeijer, voorzitter van de Economic Board Zuid-Holland en CEO van NPRC.

“Veel van deze studenten willen hier blijven en bijdragen aan onze samenleving, maar door het ontbreken van een gerichte strategie laten we dit talent eenvoudigweg vertrekken,” aldus Jessica Peters-Hondelink, directeur van Amsterdam Economic Board. “Als we willen dat Nederland aantrekkelijk blijft voor nationale en internationale bedrijven en haar innovatiekracht behoudt, moeten we af van het kortetermijndenken en investeren in structurele oplossingen.”

 

Uitdagingen ombuigen naar kansen
Hoewel de instroom van internationale studenten uitdagingen met zich meebrengt, zoals druk op huisvesting en onderwijsinfrastructuur, mogen deze geen reden zijn om internationalisering te ontmoedigen. Dit aangekondigde beleid trek een enorme wissel op de beschikbaarheid van talent op de arbeidsmarkt en daarmee de aantrekkelijkheid van ons vestigingsklimaat. De Economic Boards pleiten voor een gezamenlijke aanpak, waarin de focus ligt op:

  • Een betere integratie met de arbeidsmarkt: Door gerichte loopbaanbegeleiding, stage- en traineeshipprogramma’s, netwerkontwikkeling en samenwerking met het bedrijfsleven kan de blijfkans van internationale studenten aanzienlijk worden verhoogd. In Zuid-Holland heeft de Economic Board hier al successen mee, wat als voorbeeld kan dienen voor bredere implementatie.
  • Duurzame huisvesting: In plaats van de instroom te beperken, moet de overheid samenwerken met onderwijsinstellingen, gemeenten en huisvestingspartners om structurele oplossingen te vinden.
  • Verbeterde monitoring: De instroom van internationale studenten daalt al fors. Bij de Vrije Universiteit Amsterdam daalde de internationale instroom in 2024-2025 met 23,5%, en zelfs met 30% bij de Bètafaculteit. Daarnaast blijkt uit onderzoek van Nuffic dat driekwart van de internationale studenten 5 jaar na hun studie niet meer in Nederland woont, omdat ze geen passende baan of woonruimte kunnen vinden. Dit is een zorgwekkende ontwikkeling voor sectoren waar juist een groot tekort aan talent is.

 

Economic Boards bieden samenwerking aan
Amsterdam Economic Board, Economic Board Zuid-Holland en Economic Board Utrecht bieden aan om vanuit hun sterke infrastructuur voor helixsamenwerking met bedrijven, kennisinstellingen en overheden mee te denken over toekomstbestendige oplossingen. “We hebben de kennis, de netwerken en de ervaring om tot slimme strategieën te komen. Nu is het tijd om gezamenlijk actie te ondernemen,” benadrukt Peters-Hondelink.

Nederland kan zich niet veroorloven om talent te verliezen. De Economic Boards roepen de overheid op om internationale studenten niet te zien als een tijdelijke last, maar als een duurzame investering in de toekomst van onze economie.