Een nieuwe naam, een aangescherpte focus en een nieuwe voorzitter: in 2017 heeft de EBZ weer flinke stappen gezet op weg naar een krachtige economic board.

In dit jaarverslag presenteert de EBZ een overzicht van de activiteiten en geboekte resultaten in 2017, zoals de economische missie naar Zuid-Duitsland, de boardvergaderingen over de speerpunten en de intelligence-activiteiten.

Focus op groei | Jaarverslag 2017

De gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart 2018 bieden kansen om de goede regionale samenwerking die de afgelopen jaren is opgebouwd verder te versterken. Deze oproep doet EBZ-voorzitter Jan Kees de Jager vandaag in een brief aan alle colleges en fractievoorzitters van Zuid-Hollandse gemeenten.

Alleen door meer samen te werken kunnen we als regio onze positie richting het Rijk en Europa versterken, schrijft De Jager. De EBZ onderstreept in de brief de urgentie van meer samenwerking. Het gaat weliswaar beter met de economie, maar de banengroei blijft achter en de werkloosheid is te hoog. Bekeken vanuit langjarig perspectief presteert de regio vergeleken met andere regio’s in Nederland onvoldoende. En de uitdagingen zijn groot. Om de maatschappelijke uitdagingen op het gebied van gezondheid, voeding, veiligheid en klimaat te vertalen in economische kansen. Om de bereikbaarheid en leefklimaat van de regio te verbeteren. Om te zorgen dat iedereen mee kan doen in de next economy. Dergelijke opgaven kunnen we alleen oppakken als we samenwerken, stelt de board. De EBZ is graag bereid hierbij te helpen.

Brief EBZ aan colleges en fractievoorzitters

 

“Mijn droom: De gezondste stad van Europa ligt in Zuid-Holland”, aldus EBZ-lid Martin van Gogh tijdens de boardvergadering van 30 november. In de Leidse Hortus Botanicus spraken de leden van de Economic Board Zuid-Holland over kansen op de cross-over van twee EBZ-speerpunten: Feeding megacities en Life Sciences & Health. Een werkgroep vanuit de board gaat acties in gang zetten om de kansen op deze cross-over te verzilveren.

Zuid-Holland heeft een unieke positie in de wereld met zowel een toonaangevend tuinbouwcluster als een sterke lifesciences sector. De combinatie van die twee sectoren biedt veel kansen die de regio nog onvoldoende benut, stelde boardlid Pancras Hogendoorn, lid van de raad van bestuur van het LUMC, in zijn introductie. Als voorbeelden noemt hij kennis en technologie over genetica van plant en mens en kennis over schimmels.

Rob Baan, CEO van Koppert Cress, vroeg aandacht voor het belang van gezonde voeding. In zijn pitch ‘Medical delta of Health delta? Geen pillen, maar paprika’s!’ schetste hij mogelijkheden om door plantaardig voedsel ziekten te voorkomen of te genezen. Als voorbeeld wees hij op het programma Vers+, dat mensen gericht wil voorzien van bepaalde plantinhoudsstoffen via groente en fruit. Fiscale prikkels en aandacht voor voeding in de opleiding van artsen zouden een extra impuls geven, stelde Baan.

Vanuit de life sciences invalshoek presenteerde prof. Marcel Tijsterman hoe zijn recente ontdekkingen op het gebied van humane genetica een universeel mechanisme voor de verandering van genetisch materiaal – en dus ook in planten – heeft weten op te helderen. Hier is een octrooi op aangevraagd.

Op basis van de gepresenteerde voorbeelden en voorstellen riep boardlid Martin van Gogh, directeur Hoogendoorn / Batenburg Techniek, gemeenten op om samen met bedrijven en kennisinstellingen werk te maken van de ambitie gezondste stad van Europa. Daarbij kan de regio voortbouwen op al lopende acties en plannen vanuit Greenport West Holland, Roadmap Next Economy en Vers+. Ook deed hij een aantal voorstellen om de interactie tussen de sectoren structureel te verbeteren, bijvoorbeeld door aandacht voor gezonde voeding te verankeren in de onderzoeksprogramma’s van individuele instellingen en samenwerkingsverbanden als Medical Delta.

De Economic Board Zuid-Holland heeft Jan Kees de Jager benoemd als nieuwe voorzitter van de board. De Jager, CFO van KPN, is de opvolger van Ab van der Touw die vanaf de start van de EBZ in 2014 voorzitter was.

Vice-voorzitter Karel Luyben: “We zijn blij dat we met Jan Kees de Jager opnieuw een voorzitter hebben vanuit één van de grootste bedrijven uit onze regio. Als voormalig politicus en ondernemer brengt hij ook een schat aan ervaring mee. Die is heel waardevol om de EBZ verder te ontwikkelen als aanjager van samenwerking en economische ontwikkeling.”

De Economic Board Zuid-Holland brengt bedrijven, economische clusters, kennisinstellingen, beroepsonderwijs, lokale- en regionale overheden samen rond de tafel en bundelt zo kennis, netwerken en bestuurskracht.

De EBZ is Van der Touw veel dank verschuldigd voor de goede basis die is gelegd, zegt Luyben. “We hebben onder leiding van Ab van der Touw bereikt dat er de laatste vijf jaar veel meer dan voorheen een gezamenlijkheid is ontstaan en dat is merkbaar en zichtbaar.”

Ab van der Touw: “vanaf het begin ging het bij de EBZ om de economische ontwikkeling in deze regio. Niet als doel op zich, maar voor de 2,3 miljoen mensen die in deze regio wonen, leven en werken. Een economisch succesvolle en duurzame regio biedt kansen voor iedereen, waarbij geldt: waar het goed is, is je thuis.”

De Jager: “Het is Ab van der Touw gelukt om in vier jaar een breed draagvlak te creëren bij de veelheid aan stakeholders in de regio Zuid-Holland. Met een heldere missie en focus op een aantal speerpunten staat deze Board er goed voor. Ik kijk met veel goede zin uit naar het voorzitterschap van de EBZ waarin we het brede draagvlak in de regio en daarbuiten heel goed kunnen gebruiken om de impact van EBZ zo krachtig mogelijk te laten zijn.”

Ab van der Touw, vertrekkend voorzitter van de Economic Board Zuid-Holland (EBZ), heeft op 30 november 2017 de Gouden Lis gekregen. De Gouden Lis is de hoogste provinciale onderscheiding van Zuid-Holland. Van der Touw ontving de Gouden Lis met oorkonde uit handen van de commissaris van de Koning in de provincie Zuid-Holland, Jaap Smit. Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland besloten hem de onderscheiding toe te kennen, omdat hij, naast allerlei andere activiteiten, vele jaren lang belangeloos werkte ten faveure van het bedrijfsleven en de economische ontwikkeling van de provincie Zuid-Holland.

Van der Touw werd in 2013 de eerste voorzitter van, wat toen nog heette, de Economische Programmaraad Zuidvleugel (EPZ). De EPZ ging in 2017 verder onder de naam Economic Board Zuid-Holland (EBZ). Ab van der Touw zette de koers uit en leverde een grote bijdrage aan het verstevigen van de relaties tussen overheden, kennisinstellingen en het bedrijfsleven. Daarnaast werkte hij als CEO van Siemens Nederland en vanuit verschillende andere nevenfuncties aan de ontwikkeling van de (regionale) economie en thema’ s als energietransitie. Commissaris Jaap Smit noemde hem ‘een voorzitter met verbindende, visionaire en diplomatieke kwaliteiten’.

Bij het officiële afscheid van Van der Touw van de EBZ op 30 november 2017 onderstreepte Jaap Smit de grote betekenis van het werk van Ab van der Touw voor Zuid-Holland. “Daarvoor wil ik hier, namens GS van Zuid-Holland, mijn grote waardering uitspreken. En met groot genoegen wil ik op dit moment van afscheid, namens het provinciaal bestuur, de hoogste onderscheiding van Zuid-Holland aan Ab van der Touw uitreiken’, aldus Smit.

Ab van der Touw behoort nu tot het selecte gezelschap dat de Gouden Lis mocht ontvangen. Hij is de 38e drager van de Gouden Lis sinds de instelling van de provinciale onderscheiding in 1952. De Gouden Lis is bedoeld voor personen die zich zeer verdienstelijk hebben gemaakt voor Zuid-Holland.

Van de leden van de EBZ ontving Ab van der Touw de bundel Ab initio, een terugblik van de boardleden op vier jaar EBZ en de rol die Van der Touw daarin gespeeld heeft, en een vooruitblik op de komende periode. 

Op woensdag 29 november zetten de bestuurders van de Economic Board Zuid-Holland (EBZ) een volgende stap in intensievere samenwerking richting Europa. Onder de vlag van de EBZ neemt de regio gezamenlijk deel aan de European Innovation Summit. Leidende thema’s van het bezoek zijn: feeding & greening megacities, life sciences & health en Smart industry.

“Zuid-Holland staat net als alle andere Europese regio’s voor grote transitieopgaven. Verduurzaming van onze industrie, die sterk leunt op fossiele grond- en brandstoffen en digitalisering van de samenleving zijn uitdagingen die we niet alleen aankunnen. Daarom verenigen wij in Brussel onze krachten namens de hele regio en willen wij ook onze samenwerking over landsgrenzen heen intensiveren”, aldus Europa gedeputeerde Jeannette Baljeu. Namens de Zuid-Hollandse bedrijven, kennisinstellingen en overheden, verenigd in de Economic Board, zet het Europa-team van de Provincie Zuid-Holland zich in voor het positioneren van de regio als ‘real life testing ground’ voor Europese uitdagingen. Zij doet dit vanuit het Huis van Nederlandse Provincies – een werk- en ontmoetingsplek voor Europa-specialisten uit de regio.

Karel Luyben, Rector Magnificus van de Technische Universiteit Delft en vice-voorzitter van de EBZ:
“In de board zetten we de lijnen uit voor de regionale strategie. Als EBZ zijn we blij dat de Provincie Zuid-Holland die keuzes vervolgens omzet in acties.” Luyben noemt als voorbeelden de gezamenlijke inspanning voor Europese financiering van Fieldlabs en deelname aan het Vanguard Initiative.

“De samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen en overheden in Zuid-Holland is een te goed bewaard geheim”, zegt boardlid Martin van Gogh, directeur van Hoogendoorn / Batenburg Techniek. “Juist in Brussel moeten we laten zien dat bedrijven samen met overheden en kennisinstellingen samenwerken aan de sterke regio die oplossingen voor tal van maatschappelijke uitdagingen bedenkt, maakt en toepast. Hier kunnen andere regio’s ook van profiteren. Daarvoor is de Economic Board een prima uithangbord.”

Bestuurders van de noordelijke en zuidelijke Randstad, Brainport Eindhoven en het Rijk hebben op 23 november het Uitvoeringsprogramma voor de Ruimtelijk-Economische Ontwikkelstrategie (REOS) vastgesteld. Bestuurlijke aanjagers gaan zes actielijnen uitvoeren om internationaal de concurrentie met grote steden als Parijs en Londen aan te kunnen. De EBZ werd vertegenwoordigd door boardlid Albert Bogaard.

Betere digitale verbindingen

Door het beter verbinden van toplocaties als campussen, gemengde zakencentra, productielandschappen en aantrekkelijke woon-werkgebieden wil Nederland buitenlandse investeringen en talent aan trekken. Aan de hand van het Uitvoeringsprogramma REOS worden daarvoor de komende tijd ideeën ontwikkeld. Zo gaan onder andere de wethouder van Eindhoven Staf Depla en de burgemeester van Almere Franc Weerwind als ambassadeurs zich inzetten voor een betere digitale verbinding in de steden. Hierbij wordt ook de verbinding gelegd met het transitiepad Digital Delta van de Roadmap Next Economy.

Verder kijken de wethouders van Utrecht en Eindhoven Paulus Jansen en Wilbert Seuren naar het ontwikkelen en transformeren van voormalige haven- en industriegebieden tot aantrekkelijke woon- en werkgebieden, gaat de gedeputeerde van Utrecht Pim van den Berg de toplocaties internationaal aanprijzen en komen de wethouders van Rotterdam en Den Haag Pex Langenberg en Saskia Bruines met een top 5 van kansen en problemen op het gebied van bereikbaarheid binnen en tussen de genoemde regio’s die opgepakt moeten worden voor het versterken van het vestigingsklimaat.

Economische kerngebieden

De Noordelijke en Zuidelijke Randstad en de Brainport Eindhoven vormen het economisch kerngebied van Nederland. Hier woont 37% van de Nederlandse bevolking, wordt 42% van het nationaal inkomen verdiend, worden 63% van de diploma’s in het Nederlands wetenschappelijk onderwijs behaald en vindt 50% van alle private Research & Development plaats. Hier liggen de grootste haven en één van de best verbonden luchthavens van Europa. En hier vinden internationale toonaangevende activiteiten plaats op gebieden als life science en nano-elektronica. Tegelijkertijd kan al deze bedrijvigheid, kennis en energie beter met elkaar verbonden worden.

Het Uitvoeringsprogramma REOS wordt uitgevoerd door de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland, Noord-Brabant, Flevoland en Utrecht, de steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Eindhoven en Utrecht, de Economic Board Zuid-Holland, Economic Board Utrecht, Brainport Eindhoven en Amsterdam Economic Board, en de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat, Economische Zaken en Klimaat en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Daarmee is de samenwerking allerminst afgebakend. Dit Uitvoeringsprogramma moet als voorbeeld dienen voor nieuwe vormen van samenwerking tussen Rijk en regio’s, waarbij ook andere partners kunnen aansluiten die de REOS-ambitie ondersteunen.

“Een slimme en gezonde industrie draagt structureel bij aan het versterken van onze welvaart en werkgelegenheid én aan het oplossen van de maatschappelijke uitdagingen van de toekomst”, aldus Ineke Dezentjé Hamming. De voorzitter van FME en het nationaal team Smart Industry was 6 september te gast tijdens de EBZ vergadering over Smart Industry en Fieldlabs bij het Airborne Siemens FieldLab in Ypenburg.

 

Volgens Dezentjé is het cruciaal te voldoen aan de volgende randvoorwaarden: een goed opgeleide beroepsbevolking met up-to-date kennis en 21st century skills, ondernemers die businesskansen verzilveren en een overheid die maximaal ondersteunt. In Zuid-Holland, één van de leidende hightech regio’s in Nederland wordt al hard aan deze punten gewerkt. Tijdens de boardvergadering werden de resultaten van de afgelopen jaren gepresenteerd. Ook lichtte het kernteam Fieldlab Infrastructuur het programma Smart Manufacturing toe: het plan voor de bundeling van een achttal Fieldlabs dat zich richt op ‘het nieuwe maken’ in een Digital Innovation Hub. Boardleden gaan zich inzetten om meer bedrijven hierbij te betrekken.

 

Meer aandacht voor de mens

“Smart Industry gaat nog te weinig om mensen. Nu arbeid in de industrie snel verandert, is het nog belangrijker dat werknemers wendbaar zijn”, aldus Dominic Schrijer, burgermeester van Zwijndrecht en lid van de EBZ. Fieldlabs als de Duurzaamheidsfabriek en RoboHouse spelen hier op in met hybride leeromgevingen waar innovatie en onderwijs samenkomen. Beide Fieldlabs bieden studenten én werkenden modules aan die zijn opgezet in nauwe samenwerking tussen bedrijven en onderwijsinstellingen. “Met deze aanpak als voorbeeld gaan we de komende tijd kijken wat er mogelijk is op andere plekken in de regio”, zegt EBZ-lid Marja van Bijsterveldt.

 

Beter benutten van Fieldlabs

Tijdens de bijeenkomst werden ook de resultaten gepresenteerd van een onderzoek naar betere ondersteuning, beoordeling en financiering van Fieldlabs. Dit onderzoek is uitgevoerd door TNO in opdracht van de Economic Board Zuid-Holland, Provincie Zuid-Holland en Brainport Development. Een werkgroep vanuit deze regio’s en het Rijk gaat met de aanbevelingen aan de slag. Hierover is meer terug te lezen via deze link.

Smart Industry Fieldlabs spelen een belangrijke rol in de adoptie van digitalisering en nieuwe technologieën door de Nederlandse industrie. Toch hebben zij nog te vaak problemen met de financiering om deze rol waar te maken. Dit blijkt uit onderzoek van TNO dat is uitgevoerd in opdracht van de Economic Board Zuid-Holland, Provincie Zuid-Holland en Brainport Development.

Fieldlabs zijn praktijkomgevingen waarin bedrijven en kennisinstellingen Smart Industry oplossingen ontwikkelen, testen en implementeren. Er zijn er in Nederland intussen 29, waarvan meer dan de helft in Zuid-Holland en Brainport Eindhoven. Naast een tekort aan middelen, ervaren Fieldlabs in de praktijk moeilijkheden rondom de aanvraag van financiering. Als struikelblok wordt vaak een veelvoud aan verschillende instrumenten en onzekere aanvraagprocedures genoemd.

De huidige situatie is voor de initiatiefnemers van Fieldlabs lastig en doet de belangrijke rol van deze open-innovatie omgevingen tekort. Het hanteren van duidelijke kerncriteria voor Fieldlabs zou een belangrijke stap zijn in betere ondersteuning, beoordeling en financiering van Fieldlabs. Het TNO-onderzoek laat zien dat er vier verschillende typen Fieldlabs zijn, gericht op kennis- en technologievernieuwing (type 1), demonstratie- en business gedreven (type 2), skills-ontwikkeling (type 3) of een combinatie van deze activiteiten (type 4).  Met name type 4 fieldlabs, waarin het zowel gaat om kennisontwikkeling, toepassing in business en onderwijs wordt gezien als het “ideaal type” Fieldlab. In het onderzoek zijn ook mogelijke groeistrategieën opgenomen die Fieldlabs kunnen gebruiken bij hun doorontwikkeling.

EBZ-voorzitter Ab van der Touw: “Dit onderzoek toont aan dat Fieldlabs een nog grotere bijdrage kunnen leveren aan de innovatiekracht van Nederlandse bedrijven en het oplossen van maatschappelijke uitdagingen. Met de aanbevelingen gaan we aan de slag. De buitenlandse voorbeelden uit het onderzoek bieden daarvoor interessante lessen.”

“Voor Brainport Eindhoven zijn de aanbevelingen voor Fieldlab financiering heel belangrijk. Veel ondernemers in de regio willen aan de slag met nieuwe technologieën en digitalisering in hun bedrijf, maar behoeven duidelijkheid en zekerheid rond financieringen. Het rapport adresseert dit knelpunt uitstekend met goede aanbevelingen”, aldus Arnold Stokking, bestuurslid Stichting Brainport.

 

Vervolg

Tijdens de EBZ vergadering op 6 september bespraken vertegenwoordigers van Brainport Eindhoven, Zuid-Holland, FME en de Rijksoverheid de aanbevelingen van dit onderzoek. Een gezamenlijke werkgroep gaat aan de slag met de aanbevelingen en het ontwikkelen van financieringsmechanismen voor activiteiten van fieldlabs.

 

Bekijk de rapporten

Het onderzoek van TNO bestaat uit twee rapporten. Deze zijn via onderstaande links te downloaden:

Rapport 1: Criteria en typologieën van Fieldlabs (Nederlandstalig)

Rapport 2: Financiering van Fieldlabs (Engelstalig)

De Economische Programmaraad Zuidvleugel gaat verder onder de naam Economic Board Zuid-Holland (EBZ). Dat heeft het Dagelijks Bestuur van de board heeft begin juli besloten.

Deze naamswijziging is tot stand gekomen op initiatief van een aantal leden uit het bedrijfsleven. Zij gaven aan dat zowel de term ‘Programmaraad’ als ‘Zuidvleugel’ leiden tot onduidelijkheid en verwarring over de rol van de board. De naam Economic Board Zuid-Holland sluit beter aan bij die van onze partner-‘triple helix’ organisaties in Nederland, zoals bijvoorbeeld de Amsterdam Economic Board en de Economic Board Utrecht.

Onder de naam EBZ gaan de boardleden door met waar de EPZ destijds voor is opgericht: economische groei en werkgelegenheid in Zuid-Holland aan te jagen. De Board brengt alle relevante netwerken – bedrijven, clusters, netwerken, kennisinstellingen, beroepsonderwijs, lokale en regionale overheden – samen rond de tafel en bundelt zo kennis, inzichten, bestuurskracht én netwerken rond deze ambitie. EBZ focust daarbij op Haven in transitie, Feeding & Greening Megacities, Life Sciences & Health, Safety & security en Hightech & Smart industry.

Doordat de nieuwe afkorting EBZ slechts een kleine aanpassing is, zal de naamswijziging niet leiden tot grote verschillen in de communicatie en huisstijl van de board. De website is voortaan te bereiken via: www.economicboardzuidholland.nl. Op Twitter is EBZ vanaf nu te volgen onder @economicboardZH.

De provincie Zuid-Holland, de Metropoolregio Rotterdam Den Haag, de Economic Board Zuid-Holland, de regio Drechtste­den en de regio Holland-Rijnland hebben flink aan de weg getimmerd sinds zij precies 1 jaar geleden het Regionaal Investeringsprogramma Zuidelijke Randstad aan minister-president Rutte aanboden. Een aantal projecten is ondertussen gerealiseerd.

De samenwerkende partijen zullen de komende periode doorpakken en verwachten dat de onderhandelaars voor het nieuwe kabinet het gezamenlijk realiseren van het investeringsprogramma zullen ondersteunen. De regionale schaal is immers hét niveau om maatschappelijke opgaven te realiseren!

 Mooie resultaten na 1 jaar

Vandaag hebben de betrokken bestuurders de balans opgemaakt en stropen ze alvast de mouwen op voor de tweede helft van dit jaar: “We moeten met elkaar zorgen dat de zuidelijke Randstad sterk en aantrekkelijk blijft. Dat kan alleen als we inzetten op vernieuwing en duurzaamheid, want het roer moet om in deze regio. En daarom investeren we in de vernieuwing van de economie, energievoorzieningen, verbindingen en de steden en regio’s. We weten elkaar goed te vinden in de samenwerking en nu gaat het er om dat we ook geld vrijmaken voor de projecten. Aan onze kant dragen we fors bij om die te realiseren. We hopen dat het Rijk ook investeert”, aldus commissaris van de Koning Jaap Smit.

 Europese investeringen

In totaal omvat het programma voor de komende 10 jaar omvangrijke investeringen. Gemeenten en provincie kunnen daarvan een groot deel via de eigen begrotingen bekostigen. Bedrijven zullen ook bijdragen leveren. Tevens zal gebruik worden gemaakt van Europese fondsen. De EU heeft via Eurocommissaris Šefčovič (vice-president Europese Commissie) al laten weten zeer gecharmeerd te zijn van het door de regio opgestelde programma en deze ook te willen ondersteunen. Burgemeester Pauline Krikke van Den Haag: “Het Regionaal Investeringsprogramma laat zien dat partijen in de regio samenwerken aan versterking van het economisch vestigingsklimaat én van de bereikbaarheid. Het is een flexibel programma met projecten van regionaal belang met bijvoorbeeld vanuit Den Haag de Schaalsprong OV die dringend nodig is. Wij maken in Den Haag financieel werk van belangrijke investeringen.”

 Nieuwe Economie

Voor bedrijven ligt er een grote uitdaging om de kansen die de nieuwe economie biedt, te benutten. Dit past goed in de gedachte achter de Roadmap Next Economy. Zeker met Smart Manufacturing kun je grote stappen maken in de optimalisatie van een productieproces. Zo zijn er inmiddels bedrijven die zich specialiseren in het 3D-printen van scheepsonderdelen of het werken met innovatieve lasrobots. Om deze ontwikkelingen verder te stimuleren, moeten we extra inzet plegen.

 Energietransitie

Binnen onze regio is het opwekken van duurzame energie kansrijk. Het gaat niet alleen om zonne- en windenergie, maar ook om geothermie (aardwarmte). Er is een samenwerkingsverband ingericht, getiteld Warmtealliantie, bestaande uit de provincie Zuid-Holland, Gasunie, Havenbedrijf Rotterdam, Warmtebedrijf Rotterdam en Eneco. We willen in 2018 een Warmtetransportbedrijf oprichten.

 Next Generation Woonwijken

De zuidelijke Randstad moet een aantrekkelijke plek blijven voor mensen om te wonen en voor bedrijven om zich te vestigen. Daarom worden Next Generation Woonwijken ingericht. Sleutelwoorden zijn daarbij: duurzaam (aardgasloos) en levensloopbestendig wonen (inbouwen van domotica) en versterking van de wijkeconomie, lokale werkgelegenheid en onderwijs. Burgemeester Ahmed Aboutaleb: “De komende drie jaar willen we in deze regio 100.000 woningen aanpakken.​ Dat is goed voor het klimaat, maar ook een enorme impuls voor de werkgelegenheid in onze regio. En dat is natuurlijk waar dit investeringsprogramma om draait: zorgen dat mensen in onze regio prettig kunnen wonen en een goede baan hebben!”

Snelle verbindingen openbaar vervoer

Tot 2040 komen er in de zuidelijke Randstad 350.000 nieuwe woningen bij. Dat betekent ook fors meer vervoersbewegingen in de regio. Om die op te vangen moeten de bestaande verbindingen worden uitgebreid, waarbij vooral extra steun van de Rijksoverheid nodig is voor een schaalsprong in het OV. Met een forse uitbreiding van de lightrail verbindingen kan de capaciteit uitgebreid worden, zodat reizigers vaker en sneller tussen de verschillende hotspots in de regio kunnen reizen. Deze schaalsprong van het openbaar vervoer is een absolute must, omdat de zuidelijke Randstad een van de meest dichtbevolkte gebieden van Europa is.

De Zuid-Hollandse economie groeit harder dan het Nederlands gemiddelde. Dat blijkt uit de Regiomonitor 2017 die de EBZ, de Economic Board Zuid-Holland maandag presenteerde tijdens een druk bezocht Economendebat op het InnovationQuarter jaar-event. De economie groeit sinds 2014 dankzij de stevig aantrekkende export en groei van de arbeidsproductiviteit. Belangrijkste knelpunt is de arbeidsmarkt. Burgemeester van Bijsterveldt, lid van de EBZ: “dit is echt onze achilleshiel, zowel als het gaat over invullen van vacatures, als het grote aantal mensen dat aan de kant staat. Voor de board is dit een topprioriteit.”

In 2016 groeide de regionale economie met 2,3%. Deze groei is te danken aan de stijging van de arbeidsproductiviteit, maar de arbeidsmarkt profiteert er nauwelijks van zo blijkt uit de Regiomonitor. Het aantal banen nam in 2016 toe met één procent en veel mensen staan aan de kant. Eén van de oorzaken is het gebrek aan goed opgeleide mensen met specifieke vaardigheden. Zo geeft in de ICT-sector meer dan 18 procent van de bedrijven aan dat tekort aan personeel een belemmering is voor groei.

Basisopleiding

“Ik herken deze knelpunten”, reageert Martin van Gogh, directeur Industriële Automatisering bij Batenburg Techniek en lid van de EBZ. “Wij waren met EBZ begin mei in Beieren en Baden-Württemberg. Bestrijden van werkloosheid begint met een goede klassieke vmbo/mbo vakopleiding, heb ik daar geleerd”. Ook zijn steeds vaker multifunctionele medewerkers nodig. Dat vraagt meer dan ooit afstemming, lokaal tussen opleiding en bedrijven en niet zoals nu vaak hoog over op bestuursniveau.”

Fieldlabs voor innovatie

Prof. Frank van Oort, professor regionale economie aan de Erasmus Universiteit, wees tijdens het debat op de gestegen investeringen in onderzoek en ontwikkeling. De regio spendeert hieraan 3,1 mld euro, meer dan twee procent van regionale inkomen én boven het Nederlands gemiddelde. “Die uitgaven moeten wel gaan leiden tot innovatie. De fieldlabs die Zuid-Holland op een heel aantal crossovers is gestart, bieden hiervoor een uitstekende uitgangspositie.”

Over de Regiomonitor

De Regiomonitor 2017 is een initiatief van de EBZ, de Metropoolregio Rotterdam Den Haag en Provincie Zuid-Holland. Deze monitor geeft jaarlijks inzicht in de belangrijkste ontwikkelingen van de regionale economie aan de hand van de meest actuele facts & figures.